Cztery pory Gierka. Polska 1970-1980 w zdjęciach z Agencji FORUM

Okres od wydarzeń grudniowych (1970), które utorowały Edwardowi Gierkowi drogę do władzy, do podpisania porozumień sierpniowych (1980), po których Gierka na stanowisku I Sekretarza KC PZPR zastąpił Stanisław Kania, jest przedstawiony przez pryzmat pór roku. W fotografiach odbija się obraz państwa funkcjonującego w dużej mierze w rytmie przez nie wyznaczonym; do nich dopasowano partyjno-państwową obrzędowość, a zależność gospodarki, komunikacji, rolnictwa i zaopatrzenia od pogody sprawiała, że pory roku stały się w dowcipach się czterema głównymi wrogami socjalizmu (nie na darmo we wszystkich krajach komunistycznych krążyły wariacje żartu „nie potrzeba Bundaswehry, nam wystarczy minus cztery”).
Zestawienie zatrzymanych w migawkach państwowych świąt, festiwali, wyborów do sejmu, zjazdów partii, uwidacznia postępującą rytualizację partyjnych obrzędów i kostnienie systemu. Nowoczesność Polski lat 70. wyłaniająca się z fotografii okazuje się fasadą; obrazy modernizacji kraju i kolejnych inwestycji (m.in. budowa Trasy Łazienkowskiej, Dworca Centralnego, Huty Katowice) sąsiadują z widokiem pieszego pokonującego zaśnieżone chodniki w centrum stolicy na nartach czy pękającymi w szwach pociągami; fiaty 126p i traktory z krowami pasącymi się na trawnikach przed nowo wybudowanymi blokami z wielkiej płyty; pierwsze ciężarówki z coca-colą z domowymi bimbrowniami. Widać też jak głęboko państwo realnego socjalizmu było osadzone na tradycyjnym fundamencie kulturowym i religijnym; tłumy w pochodach pierwszomajowych przeplatają się z tłumami w procesjach Bożego Ciała, a propagandowe afisze z wiejskimi kapliczkami. Jeśli przez chwilę, przysłonięta przez obrazy codzienności, twarz socjalizmu wydaje się bardziej ludzka, to m.in. zdjęcia radomskiego czerwca odsłaniają drapieżny charakter systemu.
Wystawę dopełnia część portretowa z fotografiami artystów i twórców, którzy odcisnęli piętno na kształcie tamtej dekady oraz wybór tekstów z ówczesnych dokumentów i prasy (m.in. Trybuny Ludu, Przekroju, Kobiety i Życia).
Autorzy zdjęć: Krzysztof Barański, Jacek Barcz, Andrzej Baturo, Sławek Biegański, Maciej Billewicz, Romuald Broniarek, Michał Browarski, Erazm Ciołek, Marek Czasnojć, Janusz Fila, Lucjan Fogiel, Adam Hayder, Aleksander Jałosiński, Irena Jarosińska, Witold Kuliński, Roman Kotowicz, Michał Kułakowski, Bogdan Łopieński, Bohdan Majewski, Andrzej Marczak, Jerzy Michalski, Jacek Mirosław, Jan Morek, Wojciech Możdżyński, Hanna Musiałówna, Chris Niedenthal, Maciej Osiecki, Krzysztof Pawela, Edmund Pepliński, Wojciech Plewiński, Jan Rozmarynowski, Mirosław Stankiewicz, Zbyszko Siemaszko, Janusz Sobolewski, Marek Szymański, Andrzej Wiernicki, Krzysztof Wójcik.
Zdjęcia pochodzą z archiwum Agencji Forum.

Autorzy wystawy: Jerzy Kochanowski – koncepcja i teksty, Krzysztof Wójcik (FORUM), Tomasz Gleb (FORUM) – wybór i układ zdjęć
oraz Katarzyna Madoń-Mitzner (DSH)
Projekt wystawy i katalogu: 137kilo – Zofia Strumiłło-Sukiennik, Jan Sukiennik
Druki towarzyszące: Katarzyna Godyń-Skoczylas
Redakcja: Magdalena Lasia (DSH)
Kwerendy tekstowe: Katarzyna Czajka
Tłumaczenie na język angielski: Barbara Herchenreder
Kierownik produkcji: Katarzyna Jolanta Górska (DSH)
Współpraca: Monika Kapa-Cichocka (DSH), Bartek Warzecha
Przygotowanie zdjęć: Mariusz Przybysz, Maciej Markowski, Serge Odorowski
Realizacja techniczna: Grupa 7 – Wojciech Byczkowski, Cezary Dudek oraz Tryktrak – Kuba Kamiński
Partner realizacji: Laboratorium Fotograficzne ProLab