Afro PRL. Wizerunek Afrykanów w polskiej fotografii prasowej 1955–1989

21 kwietnia 2018 27 maja 2018
Autor / Kurator: Bartosz Nowicki

Wystawa prezentuje zdjęcia Afrykanów w Polsce, które ukazywały się w prasie codziennej począwszy od V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w 1955 roku, przez wydarzenia z 1960 roku czyli tzw. „roku Afryki”, a na studenckich zdjęciach z lat 80. kończąc. To pierwsza wystawa, która skupia się na sposobie przedstawiania i opisywania Afrykanów mieszkających lub przebywających w naszym kraju. Zdjęcia prasowe, wycinki z gazet, fotografie z prywatnych archiwów Afrykanów (w tym Mamadou Dioufa) oraz fragmenty kroniki ze studium języka polskiego dla cudzoziemców w Łodzi (tzw. „Wieża Babel”) nie tylko pokazują, jaki był ich wizerunek, ale również – w jaki sposób kreowały go ówczesna władza i prasa.
Według kuratora Bartosza Nowickiego: Najbardziej zaskakująca jest skala tego zjawiska. Zainteresowanie rządu Afryką, zwłaszcza w latach 60., było bardzo duże, co sprzyjało napływowi studentów afrykańskich do naszego kraju. Zwiększała się przez to możliwość fotografowania Afrykanów w PRL-u, co wykorzystali oczywiście fotoreporterzy.

Afrykanie przedstawiani byli jako przyjaciele, rewolucjoniści, zwykli obywatele. Wiązało się to z polityką ZSRR (a co za tym idzie PRL) wobec wyzwalających się z kolonializmu krajów afrykańskich. Celem tych działań było zwiększenie wpływów socjalizmu w „budzących się na nowo” regionach świata. Socjalizm w Afryce propagować mieli także wracający po studiach w Polsce coraz liczniejsi afrykańscy studenci. Liczba uczących się w Polsce Afrykanów rosła z roku na rok. W latach pięćdziesiątych było ich zaledwie czterech, a pod koniec lat siedemdziesiątych już dwa tysiące. Od roku 1962 do roku 1972 Wydawnictwo Polonia wydawało nawet czasopismo – „The Polish Review” – w całości przeznaczone do dystrybucji w Afryce i Azji. Publikowane tam materiały o życiu Afrykanów w Polsce zachęcać miały do przyjazdu do PRL-u.
Po roku 1960, gdy siedemnaście krajów afrykańskich ogłosiło niepodległość, zaczęły się pojawiać także delegacje polityków afrykańskich. W 1961 PRL odwiedziły osobistości takie jak prezydent Ghany – Kwame Nkrumah i cesarz Etiopii Hajle Selassie, a ich pobyty były szeroko dokumentowane i opisywane w prasie.
Propaganda była ważnym elementem zacieśniania „przyjaźni polsko-afrykańskiej”. Prasa, między innymi przy pomocy fotografii, kreowała PRL na kraj, w którym osoby pochodzenia afrykańskiego postrzegane były jako równi członkowie społeczeństwa, a wizytujący afrykańscy goście traktowani z należytym szacunkiem. Z drugiej strony wciąż pojawiały się treści, w których Afrykanie byli po prostu egzotyczną ciekawostką.
Wszystkie te wątki zebrano i podzielono na pięć części tematycznych: Delegaci, Studenci, Rewolucjoniści, Obywatele, Towarzysze.

Kurator: Bartosz Nowicki
Organizator: Dom Spotkań z Historią
Partner: Uniwersytet Ulster w Belfaście

Wernisaż

Opinie

Afrykanie w PRL-u. Niezwykła wystawa w Domu Spotkań z Historią
MAGDALENA DUBROWSKA| 24-04-2018

Wystawy

Księgarnia

Katalogi, albumy, opracowania, w których pojawiają się obiekty z wystaw dostępne w naszej księgarni
zakupy online

Księgarnia XX wieku
ul. Karowa 20
00-324 Warszawa

Godziny otwarcia:
od wtorku do piątku 12:00–20:00
w sobotę i niedzielę 12:00–20:00

tel.: 22 255-05-02
e-mail: ksiegarnia@dsh.waw.pl