Polskie bieguny

Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego, widok dzienny. Archipelag Szetlandów Południowych, Wyspa Króla Jerzego, Zatoka Admiralicji. Pierwsza polska całoroczna stacja badawcza na Antarktydzie została uruchomiona 26 lutego 1977.

Widok nocny.

Oficjalne obchody z udziałem kierownika wyprawy Stanisława Rakusy-Suszczewskiego.

Pożegnanie statku „Dalmor” w porcie w Gdyni, 29 grudnia 1976.

Pożegnanie statku „Dalmor” w porcie w Gdyni, 29 grudnia 1976.

Załadunek sprzętu na „Zabrze”, 1976
Ku wybrzeżom Antarktydy wyruszyły dwie jednostki: „Dalmor”, na który zaokrętowano członków wyprawy, oraz „Zabrze” – jego zadaniem było dowiezienie na miejsce budowy
stacji ponad trzech ton sprzętu, materiałów budowlanych oraz paliwa. Na „Zabrzu” do archipelagu Szetlandów Południowych dopłynął Stanisław Rakusa-Suszczewski oraz kilkunastoosobowa grupa wyładunkowa.

Załadunek sprzętu na „Zabrze”, 1976
Ku wybrzeżom Antarktydy wyruszyły dwie jednostki: „Dalmor”, na który zaokrętowano członków wyprawy, oraz „Zabrze” – jego zadaniem było dowiezienie na miejsce budowy
stacji ponad trzech ton sprzętu, materiałów budowlanych oraz paliwa. Na „Zabrzu” do archipelagu Szetlandów Południowych dopłynął Stanisław Rakusa-Suszczewski oraz kilkunastoosobowa grupa wyładunkowa.

Statek „Dalmor” odbija od portu w Gdyni, 29 grudnia 1976.

W maszynowni.

Remont głównego silnika na „Dalmorze” – dokręcanie głowicy.

Remont głównego silnika na „Dalmorze” – dokręcanie głowicy.

Remont głównego silnika na „Dalmorze” – dokręcanie głowicy.

Remont głównego silnika na „Dalmorze” – dokręcanie głowicy.

Zatoka Admiralicji. Wyładunek i transport na ląd sprzętu niezbędnego do budowy stacji.

Cumowanie przy pontonie transportowym.

Asekuracja wchodzących po sztormtrapie.

Sylwester 1976/1977 na „Dalmorze”.

Sylwester 1976/1977 na „Dalmorze”.

Sylwester 1976/1977 na „Dalmorze”.

Sylwester 1976/1977 na „Dalmorze”.

Powracający do Polski „Dalmor” mijał lewą burtą brazylijski brzeg, w czasie gdy w Rio de Janeiro słychać jeszcze
było echa karnawału. Statek miał ściśle wyznaczone miejsca postoju, wśród których nie znalazł się słynny port.
Załoga musiała uciec się do podstępu. Jeden z marynarzy zgodził się poświęcić – dał sobie wyrwać ząb. Chory
wymagał profesjonalnej pomocy medycznej, przystanek okazał się konieczny, a podróżni mogli zwiedzić Rio.

Ryszard Szafirski fotografuje swoje prezenty imieninowe.

Nauka posługiwania się sekstansem, „Dalmor”.

Praca przy mikroskopie.

Prezentacja ryb złowionych na wędkę z pokładu statku.

W kuchni na statku „Dalmor”.

Ponad setka mężczyzn uwięzionych przez miesiąc
na statku płynącym z Gdyni na Antarktydę miała
ekstrawaganckie pomysły. Pewnego dnia postanowili
zbudować basen. Konstrukcję zbito z desek i wyłożono
folią. Pływalnia otrzymała eleganckie urozmaicenie –
woda morska nabrała jadowicie zielonego koloru za
sprawą odstraszacza na rekiny.

Ponad setka mężczyzn uwięzionych przez miesiąc
na statku płynącym z Gdyni na Antarktydę miała
ekstrawaganckie pomysły. Pewnego dnia postanowili
zbudować basen. Konstrukcję zbito z desek i wyłożono
folią.

Ponad setka mężczyzn uwięzionych przez miesiąc
na statku płynącym z Gdyni na Antarktydę miała
ekstrawaganckie pomysły. Pewnego dnia postanowili
zbudować basen. Konstrukcję zbito z desek i wyłożono
folią.

Stanowcza prośba Mirka o miejsce, w którym można byłoby urządzić pracownię fotograficzną, spędzała sen
z powiek kapitana „Dalmoru”. Na statku jest ciasno, a każda przestrzeń ma swoje przeznaczenie. I tak determinacja
Mirka zaprowadziła go do… izolatki. Była to malutka kajuta, w której ledwo wystarczało miejsca na koję. Miała
jednak prywatną łazienkę z dopływem wody, idealne miejsce do instalacji wywoływaczki, którą Mirek umieścił
bezpośrednio nad sedesem. Od tej chwili korzystanie z toalety stało się wyczynem niemal akrobatycznym.

„Dalmor” i „Zabrze” – burta w burtę.

Na pokładzie.

Cała załoga „Dalmoru” u brzegów Antarktydy.

Zgodnie z morską tradycją, gdy statek przekracza równik, należy wyprawić na nim chrzest.
W inscenizacji biorą udział wszyscy członkowie załogi. Żeglarskie święto czyni ich równymi
– od kapitana po pomocnika kucharza. Prawa i obowiązki zostają zawieszone. Statek
cudem nie zbacza z kursu. Załoga musi zasłużyć sobie na względy Prozerpiny i Posejdona
poprzez pokonanie szlaku wymagających zadań, wciąż poganiana przez diabły uzbrojone
w widły i umorusane smołą.
14 stycznia 1977 roku okręt „Zabrze” przekroczył równik, lecz ze względu na niebezpieczny
ładunek na pokładzie (benzynę) – kapitan nie zezwolił na urządzenie chrztu. „Dalmor” przeciął
równik dwa dni później. Stanisław Rakusa-Suszczewski wspominał, że głosy męczonych
na statku ofiar słychać było na odległość dwóch dni drogi.

Zgodnie z morską tradycją, gdy statek przekracza równik, należy wyprawić na nim chrzest. W inscenizacji biorą udział wszyscy członkowie załogi. Żeglarskie święto czyni ich równymi – od kapitana po pomocnika kucharza. Prawa i obowiązki zostają zawieszone. Statek cudem nie zbacza z kursu. Załoga musi zasłużyć sobie na względy Prozerpiny i Posejdona poprzez pokonanie szlaku  wymagających zadań, wciąż poganiana przez diabły uzbrojone w widły i umorusane smołą. 14 stycznia 1977 roku okręt „Zabrze” przekroczył równik, lecz ze względu na niebezpieczny ładunek na pokładzie (benzynę) – kapitan nie zezwolił na urządzenie chrztu. „Dalmor” przeciął równik dwa dni później. Stanisław Rakusa-Suszczewski wspominał, że głosy męczonych na statku ofiar słychać było na odległość dwóch dni drogi.

Zgodnie z morską tradycją, gdy statek przekracza równik, należy wyprawić na nim chrzest. W inscenizacji biorą udział wszyscy członkowie załogi. Żeglarskie święto czyni ich równymi – od kapitana po pomocnika kucharza. Prawa i obowiązki zostają zawieszone. Statek cudem nie zbacza z kursu. Załoga musi zasłużyć sobie na względy Prozerpiny i Posejdona poprzez pokonanie szlaku  wymagających zadań, wciąż poganiana przez diabły uzbrojone w widły i umorusane smołą. 14 stycznia 1977 roku okręt „Zabrze” przekroczył równik, lecz ze względu na niebezpieczny ładunek na pokładzie (benzynę) – kapitan nie zezwolił na urządzenie chrztu. „Dalmor” przeciął równik dwa dni później. Stanisław Rakusa-Suszczewski wspominał, że głosy męczonych na statku ofiar słychać było na odległość dwóch dni drogi.

Zgodnie z morską tradycją, gdy statek przekracza równik, należy wyprawić na nim chrzest. W inscenizacji biorą udział wszyscy członkowie załogi. Żeglarskie święto czyni ich równymi – od kapitana po pomocnika kucharza. Prawa i obowiązki zostają zawieszone. Statek cudem nie zbacza z kursu. Załoga musi zasłużyć sobie na względy Prozerpiny i Posejdona poprzez pokonanie szlaku  wymagających zadań, wciąż poganiana przez diabły uzbrojone w widły i umorusane smołą. 14 stycznia 1977 roku okręt „Zabrze” przekroczył równik, lecz ze względu na niebezpieczny ładunek na pokładzie (benzynę) – kapitan nie zezwolił na urządzenie chrztu. „Dalmor” przeciął równik dwa dni później. Stanisław Rakusa-Suszczewski wspominał, że głosy męczonych na statku ofiar słychać było na odległość dwóch dni drogi.

Zgodnie z morską tradycją, gdy statek przekracza równik, należy wyprawić na nim chrzest. W inscenizacji biorą udział wszyscy członkowie załogi. Żeglarskie święto czyni ich równymi – od kapitana po pomocnika kucharza. Prawa i obowiązki zostają zawieszone. Statek cudem nie zbacza z kursu. Załoga musi zasłużyć sobie na względy Prozerpiny i Posejdona poprzez pokonanie szlaku  wymagających zadań, wciąż poganiana przez diabły uzbrojone w widły i umorusane smołą. 14 stycznia 1977 roku okręt „Zabrze” przekroczył równik, lecz ze względu na niebezpieczny ładunek na pokładzie (benzynę) – kapitan nie zezwolił na urządzenie chrztu. „Dalmor” przeciął równik dwa dni później. Stanisław Rakusa-Suszczewski wspominał, że głosy męczonych na statku ofiar słychać było na odległość dwóch dni drogi.

Alarm szalupowy na Atlantyku. Rutynowe ćwiczenia.

Alarm szalupowy na Atlantyku. Rutynowe ćwiczenia.

Panorama radzieckiej stacji Bellinghausen.

Wycieczka polskiej wyprawy antarktycznej
na pomoście radzieckiej stacji Bellinghausen.

Świeży obryw lodowy brzegu Zatoki Admiralicji.

Świeży obryw lodowy brzegu Zatoki Admiralicji.

Świeży obryw lodowy brzegu Zatoki Admiralicji.

Amfibia PTS

Jeden z ostatnich transportów sprzętu ze statków
na stację. Amfibia holuje ponton transportowy.

Budowa hali drewnianej, która stanie się garażem dla agregatów.

Budowa hali drewnianej, która stanie się garażem dla agregatów.

Budowa hali drewnianej, która stanie się garażem dla agregatów.

Kładzenie stóp fundamentowych pod budynek mieszkalny.

Stawianie anteny głównej radiostacji.

Kładzenie stóp fundamentowych pod budynek mieszkalny.

Montaż sprzętu do sterowania agregatami prądotwórczymi.

Budowa fundamentów pod budynek mieszkalny.

Transport beczek z paliwem na przylądek do stacji paliw
na Przylądek Thomasa.

Transport beczek z paliwem na przylądek do stacji paliw
na Przylądek Thomasa.

Budowa fundamentów pod metalową halę garażową.

Kierowca amfibii „Magda”.

Kierowca dźwigu.

Naprawa spychacza.

Obiad w namiocie jadalnym w stacji polskiej antarktycznej.

Codzienność na stacji – przyjmowanie meldunku meteorologicznego.

W kabinie łączności na stacji chilijskiej.

Turyści ze statku „Lindbar Explorer” wśród rdzennych mieszkańców Zatoki Admiralicji.

Turyści ze statku „Lindbar Explorer” wśród rdzennych mieszkańców Zatoki Admiralicji.

Pingwiny Adeli w osadzie Grytviken.

Umieszczone w jednym z baraków laboratorium cieszyło się zainteresowaniem rdzennych mieszkańców tego
terenu.… pingwinów. Szczególnie ciekawił je mikroskop. Powracający stale pingwin wzbudzał niepokój pracujących
w laboratorium naukowców. Zamiłowanie ptaka do mikroskopu było tak duże, że obawiano się, że go
zniszczy. Postanowiono wypłoszyć ciekawskie zwierzę i zamknąć wrota do baraku. Okazało się, iż na zewnątrz
stała cała kolejka pingwinów. A ten, który aktualnie opuszczał namiot, grzecznie ustawiał się na jej końcu.

Tort imieninowy Mirka Wiśniewskiego.

Imieniny Mirka Wiśniewskiego w stacji.

Opuszczona stacja wielorybnicza Grytviken.

Szczelina lodowca w pobliżu stacji.

Grytviken była pierwszą stacją wielorybniczą
na Antarktydzie. Od 1966 jest opuszczona.
Zamknięto ją ze względu na krytyczny spadek
populacji wielorybów w okolicy.

Grytviken była pierwszą stacją wielorybniczą
na Antarktydzie. Od 1966 jest opuszczona.
Zamknięto ją ze względu na krytyczny spadek
populacji wielorybów w okolicy.

Grytviken była pierwszą stacją wielorybniczą
na Antarktydzie. Od 1966 jest opuszczona.
Zamknięto ją ze względu na krytyczny spadek
populacji wielorybów w okolicy.

Przybycie helikopterów chilijskiej marynarki wojennej do polskiej stacji badawczej.

Pożegnanie ekipy zimującej w polskiej stacji antarktycznej.

Goście z amerykańskiej stacji Palmer z wizytą
w polskiej stacji imienia Arctowskiego.

Zwiedzanie fiordu Ezcurra.

Zwiedzanie fiordu Ezcurra.

Stanisław Rakusa-Suszczewski poluje na pustułkę w celach badawczych. Wyspa Króla Jerzego.

Powitanie uczestników pierwszej polskiej wyprawy antarktycznej, port w Gdyni.

Powitanie uczestników pierwszej polskiej wyprawy antarktycznej, port w Gdyni.

MIREK WIŚNIEWSKI (UR. 1936)
– fotograf, taternik, speleolog, alpinista, lekarz medycyny. Od 1966 roku członek Związku Polskich Artystów
Fotografików. Od 2002 honorowy członek ZPAF. Przez lata związany z Instytutem Matki i Dziecka w Warszawie
oraz Centralnym Szpitalem Klinicznym Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie zajmował się medyczną fotografią naukową i opracowywał innowacyjne metody zastosowania fotografii w chirurgii plastycznej.
Jako kierowca jelcza oraz fotograf uczestniczył w pierwszej zimowej wyprawie na Lhotse (8516 m) w 1974 roku.
W latach późniejszych uczestniczył w jeszcze kilku wyprawach w Himalaje, m.in. jako kierowca pierwszej zakończonej sukcesem zimowej ekspedycji na Mount Everest (8848 m) w 1980 roku. W latach 1976-1977 brał udział w budowie Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu
Szetlandów Południowych na Antarktydzie. W ekspedycji uczestniczył jako fotograf, lekarz i kierowca. Jako
członek Speleoklubu Warszawskiego odwiedził ponad trzydzieści jaskiń w Polsce i na świecie. Szereg podróży
artystycznych zaowocował licznymi wystawami fotograficznymi oraz autorskimi albumami.